Zender Zehlendorf

Zendmasten van zender Zehlendorf

De Zender Zehlendorf is een zender van Media Broadcast in Zehlendorf, een plaats in Oranienburg, en bevindt zich ongeveer 35 kilometer ten noorden van Berlijn. De aanwezige langegolfzender behoort tot de krachtigste van Europa.

Geschiedenis

Zehlendorf is sinds 1936 standplaats van zendinstallaties. In dat jaar werd ten behoeve van de Olympische Zomerspelen van 1936 in Zehlendorf een kortegolfzendstation voor communicatie ingericht. Deze installatie, die tot het einde van de Tweede Wereldoorlog als "Funksendestelle Rehmate" bekendstond, beschikte over 26 verschillende antennes. In 1945 werd de Funksendestelle Rehmate door de Sovjetse bezettingsmacht als herstelbetaling gedemonteerd. Twee van de niet gedemonteerde antennedragers leverden het bouwmateriaal voor de 100 meter hoge zendtoren van de Zender Golm in Golm bij Potsdam, die in 1948 werd gebouwd en in 1979 werd afgebroken.

In 1952 werd besloten om op de plek van de voormalige Funksendestelle Rehmate de centrale langegolfzender van de DDR op te zetten. De ingebruikname van de zender volgde in 1955. Tussen 1956 en 1958 werd een Driehoeksvlakantenne aan drie 150 meter hoge stalen masten geïnstalleerd.

Een tweede zendantenne, welke de eigenlijke antenne zou worden, werd van 1960 tot 1962 opgezet. Deze bestond uit een 351 meter hoge, geaarde stalen mast, waaraan een kegelvormige antenne bevestigd was. De 351 meter hoge draagmast was tussen 1962 en 1964 het hoogste bouwwerk van Europa.

Met deze antenne was het mogelijk om met een zendvermogen van 750 kilowatt op de langegolf uit te zenden. De frequentie werd om interferentie tegen te gaan in de loop der tijd stap voor stap van 185 kHz naar 177 kHz teruggebracht. Het maximale zendvermogen die over de driehoeksvlakantenne mogelijk is, bedraagt 500 kilowatt.

Op 18 mei 1978 stortte de hoofdzendmast in, nadat een Sovjetvliegtuig tegen de antenne vloog. Toen de oorzaak van het instorten vaststond, verzekerde de Sovjetunie een nieuwe mast te leveren en deze weer op te bouwen. Om de voortgang van de werkzaamheden niet door de strengere DDR-voorschriften te laten belemmeren, werd voor de duur van de bouwwerkzaamheden het gebied in een straal van 300 meter rondom de mast tot Sovjetse exclave verklaard. In augustus 1979 was de nieuwe mast met een hoogte van 359,7 meter voltooid en werd op 7 oktober 1979 weer in gebruik genomen.

Rond de Duitse hereniging in 1990 werd de installatie door de Deutsche Telekom AG overgenomen. In eerste instantie zou de zendlocatie stilgelegd worden, maar uiteindelijk werd de antenne van de 359,7 meter hoge hoofdmast gedemonteerd en het zendvermogen van de langegolfzender een tijd lang op 100 kilowatt gereduceerd. In de tweede helft van de jaren 90 kwam er verandering. De langegolfzender werd gemoderniseerd en de hoofdmast kreeg een nieuwe antenne. Ook werd het zendvermogen van de langegolfzender weer naar 500 kW verhoogd. In 1999 werd de volledig getransistoriseerde langegolfzender van de firma Telefunken in gebruik genomen.

In het jaar 2000 werd een 129 meter hoge, geaarde stalen mast met antenne voor de middengolf gebouwd. Deze nam de functie over van de voormalige zender in Berlijn-Köpenick en diende naast het verspreiden van programma's van Megaradio ook voor de uitzendingen van de Stem van Rusland, die gedeeltelijk gelijktijdig werden uitgezonden.

De langegolfzender werd op 29 augustus 2005 als eerste Duitse zender geschikt gemaakt voor gebruik van DRM. Er werd een tijd lang 's nachts drie uur lang in DRM-modus uitgezonden. Via de hoofdmast wordt ook het radiostation radio B2 met een zendvermogen van 1,25 kW op de FM-frequentie 104,9 MHz uitgezonden. In maart 2007 werden de drie 150 meter hoge stalen masten van de driehoeksvlakantenne, die sinds 2003 niet meer in gebruik waren afgebroken.

Tot eind 2014 werd via de langegolfzender het programma van Deutschlandradio Kultur op de frequentie 177 kHz met een vermogen van 500 kW uitgezonden.