Middengolf

Een medewerker van de WDR bedient de middengolfzender. 12 februari 1954

De middengolf is een deel van het radiospectrum dat wordt gebruikt voor radio-omroep, en valt binnen het MF-frequentiegebied. De band wordt tegenwoordig vaak aangeduid als MW (MittelWelle/MediumWave) of oneigenlijk AM (AmplitudeModulatie), naar de gebruikte modulatietechniek. De door de omroep gebruikte middengolf-band loopt van 531 kHz tot 1602 kHz (in Europa, Afrika en Azië), tot 1715 kHz (binnen Noord-Amerika). Het raster (de frequentie-afstand tussen twee zenders) bedraagt volgens internationale afspraak 10 kHz op het Amerikaanse werelddeel en 9 kHz elders. Veel moderne synthesiserontvangers kunnen alleen worden afgestemd op frequenties die een veelvoud zijn van 9 of 10 kHz, afhankelijk van het werelddeel waarvoor de ontvangers gemaakt zijn.

Kenmerkend voor deze band is dat het signaal verder reikt dan op de FM-band. MF-signalen kunnen honderden kilometers ver weg ontvangen worden. Na zonsondergang wordt tevens voortplanting als ruimtegolf mogelijk, waardoor zeer vergelegen middengolfstations te ontvangen zijn. Dit is een voordeel en een nadeel; in grote delen van Europa zijn 's nachts Nederlandse en Vlaamse zenders te ontvangen, maar de ontvangst van die zenders wordt in de nacht slechter in eigen land, omdat de storing door andere zenders toeneemt.

Golflengte en frequentie

Tot de jaren zeventig werden radiozenders met hun golflengte aangeduid. Zo zond Radio Veronica uit op zee op de golflengtes 192 meter en daarna 538 meter, resp. 1562 en 557 kHz. Aan deze laatste golflengte dankt Radio 538 zijn naam. Toen Hilversum 3 t/m 1978 uitzond op de 674 kHz op de middengolf, werd in een jingle vaak gesproken over The Big Four-Four-Five, de 445 meter (vanaf 1978 werd dit 675 kHz - 444 m). In later jaren werden radiozenders aangeduid met hun frequentie (hoewel men vaak nog het woord 'golflengte' gebruikt, bijvoorbeeld "De golflengte is 747 kHz"). Een voorbeeld daarvan is de zender HitRadio 1224, waarbij het getal 1224 slaat op de frequentie van 1224 kHz (245 meter).

In het luchtledige is de voortplantingssnelheid van de radiogolf ongeveer 300.000 km/s. Worden golflengte (in m) en frequentie (in kHz) met elkaar vermenigvuldigd dan komt men tot dit getal. Zo valt dus uit te rekenen welke frequentie overeenkomt met een bepaalde golflengte of andersom: de golflengte in meters is 300.000 gedeeld door de frequentie in kHz, en omgekeerd is de frequentie in kHz 300.000 gedeeld door de golflengte in meters.

Zenders

Op de middengolf zenden onder andere de volgende stations uit:

frequentie	golflengte	locatie	land	vermogen	station	soort programma	uitzendtijd
600 kHz	500 m	Paramaribo (stad)	SME	10 kW	Radio Paramaribo		24u
621 kHz	483 m	Waver	B		rtbf international	wereldomroep van rtbf.be	24u
648 kHz	463 m	Orfordness	GB		NPO radio 1	nieuws, sport, actua,...	24u
675 kHz	444 m	Lopik	NL	100 kW	Radio Maria Nederland	Kerkelijke en maatschappelijke thema’s vanuit katholiek standpunt	24u
747 kHz	402 m	Flevoland	NL	400 kW	NPO Radio 5 (Nederland)	minderheden, religieuze programma's, cultuur, documentaires, ...	24u
820 kHz	366 m	Paramaribo	SME	1 kW	Radio Apintie		24u
828 kHz	362 m	Heinenoord	NL	20kW/5kW	Radio 10 Gold	Gouwe ouwe zender	24u
891 kHz	337 m	Hulsberg	NL	20 kW	Radio 538	commerciële hitradio (steunzender voor 102,0 MHz)	24u
1008 kHz	298 m	Flevoland	NL	400 kW/200kW	GrootNieuwsRadio	christelijke zender	24u
1116 kHz	269 m	Bloemendaal	NL	500 W	Radio Bloemendaal	station Gereformeerde Kerk	voornamelijk zondag: 9:00–21:00 CET
1320 kHz	227 m	Oranjestad (Aruba)	ARU	10 kW	Radio Kelkboom		24u
1395 kHz	215 m	(niet meer in bedrijf) Lelystad	NL	20 kW	Big L	Radio London	Engels: 23:00-5:00/6:00-20:00 Nederlandstalig: 5:00-6:00
1485 kHz	202 m	Urk (Flevoland) & Den Haag (Zuid-Holland)	NL	2x 1 kW	Radio Marina	Gouwe-Ouwe zender met in de avond- en weekenduren doelgroepprogramma's en zeezendernostalgie	24u
1500 kHz	200 m	Willemstad (Curaçao)	NA	5 kW	Radio Hoyer 2	algemeen programma, sport, parlementszittingen, ...
1557 kHz	193 m	Amsterdam-Centrum	NL	10 W	Magic Jazz	Jazz zender	24u
1584 kHz	189 m	Lunetten (Utrecht)	NL	1 kW	Radio Paradijs	"jamming oldies" en zeezendernostalgie	24u
1602 kHz	187 m	Pietersbierum	NL	1 kW	Radio Waddenzee	muziek en informatie gericht op toeristen in het Waddenzee/Waddengebied	24u

Externe links

• http://www.mwcircle.org/ Medium Wave Circle is een internationale vereniging voor radioliefhebbers.
• http://www.emwg.info/ Euro-African mediumwave guide is een publicatie met alle lange- en middengolfstations in Europa en Afrika
• http://middengolf.info/ info over middengolf in NL