Hofstad Radio

Uit Radiopedia
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.
Hofstad Radio
Startdatum 30 november 1980
Einddatum 1 februari 2009

Hofstad Radio is een voormalige commerciële regionale radio-omroep uit Den Haag. Het radiostation begon in 1980 als een professionele landpiraat[1][2] en na een legale periode op de Haagse kabel verkreeg het station in 2003 twee etherfrequenties. In 2009 verdween de zender uit de ether om plaats te maken voor Radio Decibel.

Geschiedenis

De beginjaren

Cquote1.svg

Hofstad Radio wordt beschouwd als
een van de meest professionele omroeppiraten,
zowel technisch als programmatisch.

- VARA - Achter het Nieuws[2]

Cquote2.svg

Hofstad Radio is in het najaar van 1980 opgericht door een aantal medewerkers van Radio Centraal en de H.I.R.O, Haagse Illegale Radio Omroep.[3] De oprichters wilden een professioneel lokaal radiostation opzetten, met naast popmuziek ook nieuwsbulletins en reportages uit de stad. Het station moest goed te ontvangen zijn in heel Den Haag en omgeving. Op zondag 30 november 1980 was Hofstad Radio voor het eerst in de lucht. Het station zond uit met een omgebouwde Rohde & Schwarz bakenzender op 97.8 MHz, waarmee het station in heel Den Haag en omgeving goed was te ontvangen.[4][5] De zenders van Hofstad Radio werden ook wel Harry genoemd,[5] verwijzend naar de toenmalige minister van CRM Harry van Doorn die in 1974 het Verdrag van Straatsburg ratificeerde en daarmee een einde maakte aan de zeezenders vanaf de Noordzee. 11 januari 1981 werd Hofstad Radio voor het eerst uit de lucht gehaald door de Radiocontroledienst (R.C.D.)[4][6] Een week later was het station weer in de lucht, ditmaal vanaf de Laan van Meerdervoort 367. Dit adres zou de bekendste uitzendlocatie van het station worden.[5] In deze periode werd Hofstad Radio beschouwd als een van de meest professionele omroeppiraten, zowel technisch als programmatisch.[2] Op 12 mei 1981 startte Hofstad Radio met het 24 uur per dag uitzenden en was hiermee de eerste lokale zender in Nederland.[5] Buiten de gepresenteerde uren om werden non-stop banden gedraaid. Dit was eigenlijk uit nood geboren. Andere stations gingen de populaire frequentie van Hofstad gebruiken als het station niet in de lucht was. Daarom werd besloten de zender 24 uur per dag aan te laten staan. Vanaf de zomer van 1981 namen de inbeslagnames door de R.C.D. en de gemeentepolitie toe. Na de inbeslagname op 16 januari 1982 was Hofstad Radio een aantal maanden uit de lucht om in juni weer terug te komen.[5]

De TROS begon op 22 november 1984 met het laten uitzenden van ledenwervingsspotjes op Hofstad Radio.[7]

Begin 1985 start het station met het uitzenden van nieuwsbulletins op het hele uur. De berichten worden kort van te voren opgenomen in een speciaal daarvoor gehuurde ruimte nabij de zender.[8]

De opsporingen werden dat jaar opgevoerd en de zenders werden met grote regelmaat inbeslaggenomen.[9] Met de herziening van de Telegraaf- en Telefoonwet in 1985 werden de sancties voor het illegaal uitzenden verhoogd. Ook werd er door de overheid gedreigd dat adverteerders op de illegale zenders beboet zouden worden.[9] Het weerhield Hofstad Radio echter niet om door te gaan met uitzenden.[10] Na de 59e inbeslagname januari 1986 werden de uitzendingen van Hofstad Radio definitief gestaakt,[8][11] nadat een van de medewerkers was aangehouden op basis van het wetsartikel 140 (deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven) uit het Wetboek van Strafrecht.[3][12]

Legaal op de kabel

Na enige jaren uit de lucht te zijn geweest werden er plannen gemaakt om Hofstad Radio weer in de lucht te brengen. De Haagse lokale omroep Lokatel maakte het mogelijk om als derde zendtijd te huren op het tweede kabelkanaal van de omroep. Om de uitzendingen mogelijk te maken richtte Hofstad de Stichting Hofstad Radio op.[13][14] Vanaf mei 1989 zond Hofstad Radio weer uit in Den Haag op de kabelfrequente 95.5 MHz. Via Lokatel heeft Hofstad de beschikking over vier uur zendtijd per dag.[3][15] Omdat het uitzenden van reclame in die tijd verboden was, maar men toch de inkomsten nodig had, werd er op creatieve wijze in de uitzendingen verwezen naar sponsoren van Hofstad Radio. Er kwam regelmatig een fictieve veiligheidsmedewerker langs in de studio, die werd begroet met HADI beveiligingsmedewerker, naar het gelijknamige bedrijf.[15] Aan de eerste legale periode van Hofstad Radio komt in september 1990 een einde, nadat Lokatel de doorgifte staakte.[13][15]

Tweede illegale periode

Nadat de periode op de Haagse kabel was afgelopen was het enige jaren stil rondom Hofstad Radio. Op 6 februari 1994 werd er een reunie-uitzending georganiseerd, waarbij Omroep Rijswijk de studio en zendtijd ter beschikking stelde. Ook de piraat Radio Centraal stuurde de uitzending door via de eigen zender.[16]

Vanaf 26 januari 1996 is Hofstad Radio zelf weer in de lucht. Er wordt vanaf dan in het weekend uitgezonden op 97.2 MHz. Toen eind 1996 de geruchten rond een op handen zijnde Elfstedentocht opkwamen, werd er tijdens de Hofstad nieuwjaarsreceptie het fictieve Actiecomité Elfstedentocht Nee opgericht.[17] Met de slogan hak een wak! nam men stelling tegen het nieuwsaanbod dat volledig door de Elfstedentocht werd gedomineerd.[18][19] Het station loofde een prijs uit aan degene die een groot wak hakt midden op de Bonkevaart.[18] Tot eind 1998 was het station regelmatig in de ether ontvangen, daarna werd besloten om te proberen een legale status te verkrijgen.[17]

Eigen kabelfrequentie en evenementenzenders

Nadat Hofstad Radio de illegale uitzendingen met kerst 1998 heeft gestaakt heeft het station zich gericht op het verkrijgen van een legale frequentie. Op 11 april 2000 verkreeg de Stichting Haagse Media van het Commissariaat voor de Media toestemming om een programma uit te zenden onder de naam Hofstad Radio.[20]

In april 2000 haalde Hofstad Radio de kranten met de actie Red Beatrix.[21][22] Met de actie wilde het radiostation koningin Beatrix een hart onder de riem steken, nadat er dat jaar kritiek was op de constitutionele monarchie.[21][23] Dat jaar bestond Hofstad Radio ook precies 20 jaar. Ter gelegenheid hiervan werd 3 december 2000 op de frequentie van Fresh FM een jubileumuitzending verzorgd met een terugblik op de geschiedenis in de vorm van de documentaire Twintig jaar Hofstad in twintig minuten.[24][25]

Hofstad Radio verwierf een etherfrequentie ter promotie van de Golden Earring expositie in het stadhuis

Er werden meerdere pogingen ondernomen om op het Haagse kabelnet te worden toegelaten. Eind 2000 besloot de Haagse Programmaraad (HPR) om Hofstad Radio niet toe te laten op het Haagse kabelnet. De raad zei enthousiast te zijn over de plannen van Hofstad Radio, maar besloot uiteindelijk om Happy Radio de plek te geven.[26] Een jaar later besloot de HPR om Hofstad Radio alsnog toe te voegen aan het kabelaanbod. De zender zond uit op de kabelfrequentie 100.8 MHz in Den Haag en 95.9 MHz in de randgemeenten Leidschendam, Voorburg, Rijswijk, Nootdorp, Ypenburg en Wassenaar.[27][28]

Naast de poging om op de kabel te worden toegelaten zond Hofstad Radio regelmatig uit via evenementenfrequenties. In het kader van de viering van het 125-jarig bestaan van de Verbindingsdienst van de Koninklijke Landmacht zond Hofstad Radio tussen juni en augustus 1999 uit via de etherfrequentie 91.0 MHz.[29] Ook in 2000 kon het station op deze frequentie uitzenden, ditmaal in het kader van het Zeeheldenfestival.[30] September 2001 startte er in het Haagse stadhuis een expositie over de band Golden Earring. Hofstad Radio besloot hier op in te spelen door de Golden Earring Weken te starten en zond hierbij uit in de ether op 96.0 MHz.[31] In de zomer van 2002 werden er op het Scheveningse strand de Beach Soccer Series gehouden. Ter gelegenheid van dit evenement zond Hofstad Radio uit op de evenementenfrequentie 96.0 MHz, met reportages en flitsen van de wedstrijden.[32] Vlak voor het verkrijgen van een permanente etherfrequentie was het station rondom KoninginneNach en Koninginnedag van 2003 te ontvangen op 106.6 MHz.[33]

Verkrijgen etherfrequentie en einde

Studio van Hofstad Radio aan de Achterom

Bij de frequentieverdeling in 2003 bemachtigde Hofstad Radio de regionale kavel B8,[34] met zenders in Den Haag op 99.4 MHz en Leiden op 93.7 MHz. Met de frequenties op dit kavel kon het station een demografisch bereik behalen van 4,6%.[35] In de verdeling werd de aanvraag van de Stichting Haagse Media met een nul beoordeeld op de programmatische voornemens en een plus voor het bedrijfsplan. Daarmee overtroefde het station de andere gegadigde voor de kavel, de Stichting Commerciële Omroep Exploitatie Zuid-Holland.[34] Het financieel bod van Stichting Haagse Media was € 311.000.[34]

Met de overgenomen studio van Radio Nationaal,[36] dat bij de verdeling geen frequentie wist te bemachtigen,[34] startte het station op 4 juli 2003 met het uitzenden op de nieuw verworven frequentie 99.4 MHz vanaf de KPN-toren aan de Prinses Marijkestraat in Den Haag.[37] Enige tijd later werd ook de 93.7 MHz in Leiden aangezet. De programmering bestond uit een mix van dj's uit de vroegere perioden, zoals Rob van Dijk, Jan Versteeg en Rob Hofland, voormalig zeezender dj's als Dick Verheul en Edo Peters en nieuw talent.[37][38]

In oktober 2004 veranderde het station van format om zo een grotere groep luisteraars aan het station te kunnen binden.[39] De classic hits en dj's maakten plaats voor een nieuw nonstop format met feel good muziek en de slogan Het hart van Den Haag.[39] In 2005 werd de frequentie in Leiden ingezet door Sleutelstad FM en per april 2007 werd Hofstad Radio overgenomen door Sleutelstad Media.[40]

Sinds 1 februari 2009 is op de frequentie 99.4 MHz Radio Decibel met een Haagse editie te ontvangen.[41] Daarmee is er ook een einde gekomen aan de reguliere uitzendingen van Hofstad Radio.

Op zaterdag 6 juli 2013 keerde Hofstad Radio illegaal terug op 103,8 MHz in de ether met een nonstop-programma.[42]

Programma's

Het programma Anti-monopolie werd vanaf 1982 op Hofstad Radio uitgezonden. In het programma werd aandacht geschonken aan het medianieuws met veel aandacht voor radio die inging tegen de Hilversumse omroepen. Het programma was bij andere stations niet onomstreden, omdat men vond dat het vermelden van bepaalde informatie gevaarlijk was.[5]

In 1985 werd het in de studio van de Stichting Nederlandse Top 40 geproduceerde programma Muziek Parade Magazine uitgezonden.

Stork on Air is het radioprogramma van het Haags Popcentrum en werd in het verleden uitgezonden op Hofstad Radio. In het programma werd aandacht geschonken aan de Haagse popcultuur. Later werden de uitzendingen overgenomen door Radio West.

Medewerkers

Wessel van Diepen draaide onder de naam Martin Kortooms op Hofstad Radio

Bij Hofstad Radio hebben programmamakers en andere medewerkers veelal onder een pseudoniem gewerkt.

Hofblad

Het Hofblad was het het informatieblad van Hofstad Radio. In eerste instantie gaf het station de Hofstad nieuwsbrief uit, maar vanaf december 1982 lag in samenwerking met Delmedia van Gerard van Dam het Hofblad in de winkels.[5][11] Het blad werd gevuld met artikelen over het station en de medewerkers, maar ook artikelen over muziek en lifestyle.[5][11]

Hofstad in de media

Als zendpiraat was Hofstad Radio regelmatig te zien in reportages van televisiezenders in binnen- en buitenland.

De VARA zond op woensdag 4 februari 1981 het programma Achter het Nieuws een documentaire uit over vrije radio in Nederland met daarbij onder andere aandacht voor Hofstad Radio en Radio Centraal.[2]

De Duitse WDR zond in 1981 een reportage uit over de piratenzenders in Nederland, waarbij de opnames gemaakt werden in de studio's van Hofstad Radio.[43][44]

De omroep Veronica zond op 29 juli 1981 een televisiespecial uit onder de naam Hoe gaat het met de radio...?. De aflevering was gewijd aan Hofstad Radio, waar ingegaan werd op de inkomsten, Buma/Stemra afdrachten, de zenders en toekomstverwachtingen van het station.[45][46]

Naar aanleiding van de aanpassing in 1985 van de Telegraaf- en Telefoonwet en de daarin aangescherpte regelgeving werd er door KRO Brandpunt wederom aandacht geschonken aan de piratenzenders in Nederland. In de uitzending werden opnames gemaakt van de studio's van Hofstad Radio en kwam Ewoud Vonk aan het woord.[10]

De VARA radiodocumentaire de stand van zaken met Paul Witteman en Marcel van Dam van november 1985 besteedde aandacht aan de radiopiraten van die tijd. In de uitzending werd melding gemaakt van het feit dat er op dat moment nog ongeveer 5 piratenzenders in Den Haag in de lucht waren, waar het er voorheen nog zo'n 80 waren. Ewoud Vonk van Hofstad Radio meldde in het programma dat het station in die tijd en omzet had van ongeveer 10.000 gulden per maand.[9]

Externe links

Referenties

  1. Weerzien - 'Ik wilde iets stouts en iets met muziek', AD/Haagsche Courant, 1 december 2005
  2. a b c d Achter het Nieuws, VARA, geraadpleegd op 30 december 2011
  3. a b c Jan Palmer, Lokale radio: Den Haag Vandaag, Free Radio Magazine, 1989, 4
  4. a b Hofstad Radio na zes weken uit de lucht, Het Binnenhof (12 januari 1981) via web.archive.org, geraadpleegd op 7 januari 2012
  5. a b c d e f g h Hofstad Radio Historie, Hofstad Radio, geraadpleegd op 28 december 2011
  6. Radio Hofstad uit de lucht, Haagsche Courant (12 januari 1981) via web.archive.org, geraadpleegd op 7 januari 2012
  7. TROS riskeert strafvervolging met werving op piratenzenders, Nieuwsblad van het Noorden, 13 december 1984
  8. a b Deel 9: 1985/1986, De geschiedenis van Hofstad Radio, Hofstad Radio (via web.archive.org), geraadpleegd op 10 januari 2012
  9. a b c De stand van zaken, VARA, november 1985, beluisterd op 3 januari 2012
  10. a b radiopiraten blijven uitzenden ondanks zwaardere straffen. Brandpunt, KRO, 1 december 1985, geraadpleegd op 4 januari 2012
  11. a b c René van den Abeelen, Hofstad 1980 - 1986, geraadpleegd op 30 december 2011
  12. "Artikel 140", Wetboek van Strafrecht, 1 februari 1996, http://lexius.nl/wetboek-van-strafrecht/01-02-1996/artikel140, geraadpleegd op 20 januari 2012, "Deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vijf jaren of geldboete van de vierde categorie." 
  13. a b René van den Abeelen, Hofstad 95.9 op de kabel, geraadpleegd op 30 december 2011
  14. Inschrijving Stichting Hofstad Radio, Kamer van Koophandel, geraadpleegd op 2 januari 2011
  15. a b c Deel 10: 1989/1990, De geschiedenis van Hofstad Radio, Hofstad Radio (via web.archive.org), geraadpleegd op 10 januari 2012
  16. Deel 11: 1993/1994, De geschiedenis van Hofstad Radio, Hofstad Radio (via web.archive.org), geraadpleegd op 10 januari 2012
  17. a b Deel 12: 1996-1998, De geschiedenis van Hofstad Radio, Hofstad Radio (via web.archive.org), geraadpleegd op 10 januari 2012
  18. a b Hak een wak!, Trouw, 4 januari 1997
  19. Comité tegen Elfstedentocht opgericht, NRC Handelsblad, 4 januari 1997
  20. Toestemming voor een commercieel radioprogramma voor algemene omroep, Commissariaat voor de Media, 8 september 2005
  21. a b Niet rood, niet paars, maar oranje. Haags radiostation platgebeld naar aanleiding van actie Red Beatrix, Telegraaf, 18 april 2000
  22. Internet-actie Haagse radio voor Beatrix, Brabants Dagblad, 19 april 2000
  23. Beatrix is 'zelf de eerste met kritiek', Volkskrant, 29 april 2000
  24. Hofstad radio viert 20 jarig bestaan, radio.nl, 27 november 2000, geraadpleegd op 2 januari 2012
  25. Hofstad Radio blaast twintig kaarsjes uit, Radiovisie, 27 november 2000, geraadpleegd op 3 januari 2012
  26. Programmaraad: Hofstad Radio niet op de kabel, radio.nl, 13 november 2000
  27. Wijziging radiopakket in Den Haag, Casema (via Nieuwsbank) (1 februari 2002), geraadpleegd op 11 januari 2012
  28. Wijziging radiopakket Casema in Haagse regio, Casema (via Nieuwsbank) (25 januari 2001), geraadpleegd op 11 januari 2012
  29. Hofstad Radio doet Millenniumproef, radio.nl, 6 augustus 1999
  30. Kort nieuws op maandag 26 juni 2000, radio.nl, 26 juni 2000
  31. Hofstad Radio in de ether, radio.nl, 11 september 2001
  32. Hofstad Radio 96.0 FM & Beach Soccer, radio.nl, 20 juli 2002
  33. KoninginneNach en Dag op Hofstad radio, radio.nl, 28 april 2003
  34. a b c d Voordracht van Leeuwen bij verdeling radiofrequenties, Ministerie van OCW, 26 mei 2003, geraadpleegd op 3 januari 2012
  35. Regeling aanvraag en vergelijkende toets vergunningen commerciële radio-omroep 2003, Ministerie van OCW, 5 mei 2003
  36. Radio Nationaal, radio.nl, geraadpleegd op 2 januari 2012
  37. a b Hofstad Radio gestart met officiële etheruitzendingen, radio.nl, 8 juli 2003, geraadpleegd op 3 januari 2012
  38. Hofstad Radio Programmering, hofstadradio.nl (via web.archive.org), geraadpleegd op 3 januari 2012
  39. a b Hofstad Radio vernieuwd, radio.nl, 14 oktober 2004, geraadpleegd op 3 januari 2012
  40. Samenwerking Sleutelstad FM en Hofstad Radio, radio.nl, 20 maart 2007, geraadpleegd op 3 januari 2012
  41. Hofstad Radio wordt Decibel Hofstad, radiovisie, 23 januari 2009, geraadpleegd op 4 januari 2012
  42. Hofstad Radio 103.8, dichtbij.nl (6 juli 2013)
  43. WDR reportage piraten in Nederland (deel 1), WDR, geraadpleegd op 30 december 2011
  44. WDR reportage piraten in Nederland (deel 2), WDR, geraadpleegd op 30 december 2011
  45. Hofstad Radio bij Veronica, Leidse Courant (29 juli 1981), p. 2, geraadpleegd op 9 januari 2012
  46. Hoe gaat het met de radio...?, Veronica (29 juli 1981), geraadpleegd op 7 januari 2012